สวทช. นำ “แป้งพิมพ์สีธรรมชาติ” ผลงานวิจัยสายกรีน ให้เยาวชน วาดลวดลายอวดงานศิลปะ ‘วันนักประดิษฐ์ 66’

กระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม (อว.) สำนักงานพัฒนาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งชาติ (สวทช.) นำผลงานวิจัย “Magik Color แป้งพิมพ์สีธรรมชาติ” ที่ได้จากการพัฒนาเทคโนโลยีการเตรียมสูตรแป้งพิมพ์ผ้าจากสีธรรมชาติ  โดยทีมนักวิจัยศูนย์เทคโนโลยีโลหะและวัสดุแห่งชาติ (เอ็มเทค) ร่วมจัดกิจกรรมในงาน“วันนักประดิษฐ์ ประจำปี 2566” (Thailand Inventors’ Day 2023) ระกว่างวันที่ 3-6 กุมภาพันธ์ ที่ผ่านมา ณ ศูนย์นิทรรศการและการประชุมไบเทค บางนา ซึ่งจัดขึ้นเป็นปีที่ 24โดยสำนักงานการวิจัยแห่งชาติ (วช.) ภายใต้แนวคิด “ขับเคลื่อนเศรษฐกิจและสังคมด้วยสิ่งประดิษฐ์ และนวัตกรรม” เพื่อเป็นเวทีสำคัญระดับชาติและนานาชาติ ที่แสดงให้เห็นถึงศักยภาพของคนไทย ในด้านการประดิษฐ์คิดค้นต่อการสร้างสรรค์ผลงานที่มีคุณภาพและประสิทธิภาพออกสู่สายตาคนไทยและประชาคมโลก ปีนี้มีสิ่งประดิษฐ์คิดค้นจากนักประดิษฐ์ไทยและนานาชาติส่งผลงานเข้าร่วมกว่า 1,000 ผลงาน โดยมี ศ.  (พิเศษ) ดร.เอนก เหล่าธรรมทัศน์ รัฐมนตรีว่าการกระทรวง อว. ดร.ดนุช ตันเทิดทิตย์ เลขานุการรัฐมนตรีว่าการกระทรวง อว. ศ. ดร.นพ.สิริฤกษ์ ทรงศิวิไล ปลัดกระทรวง อว. ดร.วิภารัตน์ ดีอ่อง ผู้อำนวยการ วช. รวมถึง ศ. ดร.ชูกิจ ลิมปิจำนงค์ ผู้อำนวยการ สวทช. และผู้บริหารหน่วยงานพันธมิตรเข้าร่วมงาน

ดร.วิภารัตน์ ดีอ่อง ผู้อำนวยการ วช. กล่าวว่า การจัดงาน “วันนักประดิษฐ์ หรือ Thailand Inventors’ Day ถือว่าเป็นเวทีของนักประดิษฐ์ไทยและนักประดิษฐ์จากนานาชาติ ที่เปิดโอกาสให้นำผลงานมาจัดแสดงและเผยแพร่ผลงาน เพื่อนำเสนอองค์ความรู้ความสามารถออกสู่สาธารณชน ให้เกิดการแลกเปลี่ยน เรียนรู้ สั่งสมประสบการณ์ แบบบูรณาการ สู่การสร้างแรงจูงใจให้แก่เยาวชนและนักประดิษฐ์รุ่นใหม่ ในการสร้างสรรค์ผลงานที่มีคุณภาพ

ศ. ดร.ชูกิจ ลิมปิจำนงค์ ผู้อำนวยการ สวทช. กล่าวว่า การพัฒนาและส่งเสริมความสามารถทางวิทยาศาสตร์ สำหรับเด็ก เยาวชน และบุคลากรทางการศึกษา เป็นกลุ่มกิจกรรมภายใต้พันธกิจการพัฒนากำลังคนด้านวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ซึ่งถือเป็นหนึ่งในพันธกิจที่ สวทช. ให้ความสำคัญ โดยงานวันนักประดิษฐ์ในปีนี้ หัวใจสำคัญคือการทำอย่างไรให้สามารถสร้างแรงบันดาลใจให้เด็กอยากจะเติบโตเป็นนักประดิษฐ์ได้ในอนาคต สวทช. จึงได้นำรุ่นพี่ที่ได้รับรางวัลนักประดิษฐ์รุ่นเยาว์มาเข้าร่วมเพื่อสร้างแรงบันดาลใจซึ่งเป็นนักเรียนที่ได้รับรางวัลจากงาน ISEF หรือการแข่งขันโครงงานวิทยาศาสตร์และวิศวกรรมศาสตร์ระดับโลก ซึ่งเป็นรางวัลจากต่างประเทศมาเข้าร่วมกิจกรรมครั้งนี้ รวมถึงบูทกิจกรรมเพ้นท์กระเป๋าจาก Magik Color แป้งพิมพ์สีธรรมชาติสำเร็จรูปพร้อมใช้ ซึ่งเป็นนวัตกรรมของ สวทช. ให้เด็ก ๆ ได้ปลุกความเป็นศิลปินในตัวเอง ด้วยการสร้างสรรค์ภาพผ่านการระบายสีเพ้นท์ภาพลงบนกระเป๋าผ้าและรับถุงผ้าที่มีผลงานการเพ้นท์ภาพกลับบ้าน และอีกกิจกรรม คือ การประดิษฐ์รถแข่งแรง g หรือรถแข่งที่เคลื่อนที่โดยใช้แรงโน้มถ่วงของโลกช่วย ให้เด็ก ๆ ได้ประดิษฐ์รถจากวัสดุต่าง ๆ ตามความคิดสร้างสรรค์ แล้วนำมาวิ่งแข่งกันบนรางโค้งที่สร้างขึ้นภายในงาน

คุณนาตาชา จูมาส หรือน้องโฟกัส นักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 5 โรงเรียนรัตนโกสินทร์สมโภช ลาดกระบัง หนึ่งในนักเรียนที่ได้เข้าร่วมกิจกรรมในบูทของ สวทช. เล่าว่า ตนเองมีความชื่นชอบด้านศิลปะ โดยมีงานอดิเรกเป็นการวาดรูประบายสี รวมถึงปั้นดินน้ำมันและดินเบา และมีความสนใจกิจกรรมเกี่ยวกับสิ่งแวดล้อม เมื่อเห็นกิจกรรมของบูท สวทช. ที่ให้ระบายสีถุงผ้าด้วย Magik Colorแป้งพิมพ์สีธรรมชาติสำเร็จรูปพร้อมใช้ จึงตัดสินใจเข้าร่วมกิจกรรมและเกิดความสนใจในสีที่ใช้ระบายเพราะเป็นสีที่ทำจากธรรมชาติ ซึ่งให้ความรู้สึกแปลกใหม่และแตกต่างจากสีน้ำหรือสีโปสเตอร์ และให้ความสวยที่แตกต่าง ซึ่งคาดหวังอยากให้มีการผลิตสีจากธรรมชาติเพิ่มมากขึ้นในอนาคต

นอกจากนี้กิจกรรมดังกล่าวยังได้รับความสนใจจากผู้ปกครองอย่างยิ่งเนื่องจากเป็นกิจกรรมที่ช่วยเสริมสร้างความคิดสร้างสรรค์และเป็นกิจกรรมที่ทำร่วมกันได้ทั้งครอบครัว ทางด้านน้องสกาย หรือ ด.ช.กฤตยชญ์ พรมชาติ นักเรียนอายุ 4 ปี จากจังหวัดพิษณุโลก เล่าว่า เป็นกิจกรรมที่สนุกมาก และปกติชอบทำกิจกรรมวาดรูประบายสีที่โรงเรียน รวมถึงกิจกรรมธรรมชาติ เช่น การปลูกผักสวนครัว โดย คุณกาเหว่า พรมชาติ หรือ คุณแม่ของน้องสกาย เล่าเสริมว่า ปีที่แล้วตนเองเคยมีโอกาสได้มาร่วมงานวันนักประดิษฐ์ 2565 แล้วเห็นว่ามีกิจกรรมที่น่าสนใจที่ช่วยสร้างการเรียนรู้ สร้างความคิดแบบเป็นระบบและความคิดสร้างสรรค์ให้เด็ก ปีนี้จึงถือโอกาสพาน้องสกายเข้าร่วมกิจกรรมและเห็นว่าเป็นกิจกรรมที่จะฝึกความคิดสร้างสรรค์ของน้องสกายได้ รวมถึงตัวน้องสกายก็มีความชอบในด้านศิลปะ เช่น การระบายสี ซึ่งตนเองมองว่า สีที่ใช้ในกิจกรรมเป็นผลิตภัณฑ์แป้งพิมพ์สีจากธรรมชาตินั้นมีความน่าสนใจ เพราะให้ความสำคัญในเรื่องของผลิตภัณฑ์ที่มีความปลอดภัยต่อเด็ก ทำให้เกิดความมั่นใจที่จะให้ลูกเข้าร่วมกิจกรรมได้อย่างเต็มที่

ดร.มณฑล นาคปฐม นักวิจัยทีมวิจัยสิ่งทอ กลุ่มวิจัยเทคโนโลยีโพลิเมอร์ขั้นสูง ศูนย์เทคโนโลยีโลหะและวัสดุแห่งชาติ (เอ็มเทค) สวทช. เล่าว่า ปัจจุบันทั่วโลกให้ความสำคัญกับผลิตภัณฑ์ที่เป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อม ทำให้อุตสาหกรรมต่าง ๆ เช่น อุตสาหกรรมสิ่งทอมีการนำสีธรรมชาติมาใช้แทนสีเคมีมากขึ้น ซึ่งการใช้สีธรรมชาติพิมพ์ลงบนผ้ามีค่อนข้างน้อย เนื่องจากมีขั้นตอนในการเตรียมแป้งพิมพ์สีที่ค่อนข้างยุ่งยาก ทางคณะวิจัยจึงได้พัฒนาเทคโนโลยีการเตรียมสูตรแป้งพิมพ์ผ้าจากสีธรรมชาติ เพื่อเตรียมเป็น Magik Color แป้งพิมพ์สีธรรมชาติในเฉดสีต่าง ๆ พร้อมทดลองนำมาใช้พิมพ์ลงบนผ้าและทดสอบสมบัติความคงทนของสี โดยเบื้องต้นที่พัฒนาขึ้นประกอบด้วย 6 เฉดสี ได้แก่ สีแดงและสีชมพูจากคลั่ง สีเหลืองและสีน้ำตาลแดงจากดอกดาวเรือง เฉดสีน้ำตาลเหลืองจากเปลือกต้นโกงกาง และเฉดสีเทาดำจากเปลือกผลชาน้ำมัน

โดยสามารถพิมพ์ลงบนผ้าได้หลายชนิด เช่น ฝ้าย ไหม กัญชง ลินิน โพลีเอสเทอร์ โดยใช้แม่พิมพ์ที่เป็นไม้ หรือพืชผักผลไม้ที่แกะสลัก แม่พิมพ์ที่เตรียมจากกระดาษชุบพาราพิน หรือแม่พิมพ์ซิลค์สกรีนที่ถ่ายลายสำเร็จรูปและทำการผนึกสีด้วยความร้อนจากเครื่องรีดร้อนหรือ เตารีด ซึ่งในอนาคตวางแผนที่จะพัฒนาสูตร Magik Color แป้งพิมพ์สีธรรมชาติในเฉดสีที่หลากหลายมากขึ้น และสามารถนำไปใช้ในวัสดุอื่น ๆ เช่น กระดาษสา โดยเน้นการนำวัตถุดิบจากภาคการเกษตรหรือวัสดุเหลือทิ้งจากภาคการผลิตมาใช้ประโยชน์ด้วยการใช้เทคนิคสกัดเป็นผงสีธรรมชาติ

ทั้งนี้ผู้ที่สนใจเกี่ยวกับผลิตภัณฑ์ดังกล่าว สามารถติดต่อสอบถามได้ที่ ทีมวิจัยสิ่งทอ กลุ่มวิจัยเทคโนโลยีโพลิเมอร์ขั้นสูง ศูนย์เทคโนโลยีโลหะและวัสดุแห่งชาติ (เอ็มเทค) สวทช. อีเมล monthonn@mtec.or.th